ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: ΖΩΗ - ΑΞΙΕΣ - ΙΔΑΝΙΚΑ

ΖΩΗ - ΑΞΙΕΣ - ΙΔΑΝΙΚΑ

Η ΖΩΗ για τον άνθρωπο υπερβαίνει τη σημασία της απλής Βιολογι­κής ύπαρξης και αποκτά και ηθικό, πνευματικό, ψυχικό και κοινωνικό περιεχόμενο.

«Ο σεβασμός και η επιβεβαίωση της ζωής είναι η υπέρτατη αρχή της ηθικής και ο στόχος που πιστοποιεί την ύπαρξη και την αξία της σκέψης χαι της συνείδησης».

Άλμπερτ Σβάιτσερ 

Ä Η ζωή μας γεμίζει από όνειρα, στόχους, ιδανικά που προσπαθούμε σταθερά να πραγματοποιούμε μέσα από συνεχή προσπάθεια και αγώνα.

Ä Επιθυμούμε με την πάροδο της ηλικίας να έχουμε συνειδητοποιήσει όσο το δυνατό περισσότερο τον εσωτερικό μας κόσμο και να έχουμε καλλιεργήσει πολύπλευρα την προσωπικότητα μας, πνευματικά και ηθικά.

Ä Αγωνιζόμαστε για να ανταποκρινόμαστε σε όλες τις ανάγκες μας, σωματικές, πνευματικές, ψυχικές, ηθικές, κοινωνικές.

Ä Επιδιώκουμε την ευτυχία σε ατομικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο, καταθέτοντας αφειδώς τον κόπο μας, εκδηλώνοντας την αλληλεγγύη μας στο συνάνθρωπο.

Ä Προσπαθούμε να επιλύσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα και να υπερκεράσουμε κάθε εμπόδιο με συνέπεια, συναίσθηση ευθύνης και ορθολογιστικό πνεύμα.

Ä Ως έλλογα όντα θέτουμε ως ανώτατη αξία τον άνθρωπο και το σεβασμό της ζωής του ισχυροποιώντας έτσι τη θέληση μας για να ζήσουμε ουσιαστικά, βιώνοντας σε βάθος τις πνευματικές και ψυχικές μας εμπειρίες. Επιδιώκουμε εσωτερικότητα και πνευματικότητα.

Ä Προσπαθούμε να προσδώσουμε ποιότητα στη ζωή μας και να αναβαθμίσουμε το βιοτικό μας επίπεδο.

 

ΑΞΙΕΣ είναι εκτιμητικοί κανόνες Βάσει των οποίων κρίνουμε την ανθρώπινη συμπεριφορά (ανθρώπους, ιδέες, πράγματα, καταστάσεις) ως προς τη χρησιμότητα, τη σπουδαιότητα και τη σημασία με στόχο να δημιουργήσουμε πολιτισμικά προϊόντα και ιδέες μεγάλης σπου­δαιότητας.

ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ:

οικονομικεσ - υλικεσ (τροφή, ένδυση, στέγη, όλα τα υλικά αγαθά που αποσκο­πούν στην κάλυψη των υλικών αναγκών - θεωρούνται κατώτερες, αλλά είναι η προϋπόθεση ανάπτυξης όλων των άλλων).

μεταφυσικεσ ή ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ (ό,τι απαντά στην υπαρξιακή αγωνία του ανθρώ­που, θρησκείες, θεός).

ηθικεσ - κοινωνικεσ (αγάπη, αλληλεγγύη, ανθρωπισμός, ελευθερία, δικαιοσύνη, δημοκρατία, ισότητα, τιμιότητα, συνέπεια, υπευθυνότητα, αξιοπρέπεια...).

αισθητικεσ - καλλιτεχνικεσ (ο,τι διαμορφώνεται ως αισθητικό κριτήριο για το τι είναι ωραίο και τι έχει καλλιτεχνική σημασία σε οποιαδήποτε τέχνη).

λογικεσ - πνευματικεσ (όλα τα αγαθά που έχουν δημιουργηθεί χάρη στην πνευ­ματική ικανότητα του ανθρώπου, γνώση, λογική, παιδεία-καλλιέργεια, επιστήμη, γλώσσα).

 

ΙΔΑΝΙΚΑ είναι ηθικά πρότυπα, αξίες που θέτει κάποιος στον εαυτό του, στη συνείδηση του με στόχο να τα κατακτήσει. Προβάλλονται ως σκοπός ζωής, σηματοδοτώντας μια τέλεια κατάσταση προς την οποία τείνει ο άνθρωπος.

ΤΑ ΙΔΑΝΙΚΑ ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ:

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ, ΗΘΙΚΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ, ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ, ανάλογα με το περιεχόμενο τους και το χώρο στον οποίο δια­μορφώνονται.

ατομικα - εφόσον αφορούν τη ζωή του ατόμου, την ανεξαρτησία του, την οικογε­νειακή ευτυχία, την επαγγελματική δημιουργία,... ή

κοινωνικα - εφόσον αφορούν το σύνολο μιας κοινωνίας, δηλαδή η δημοκρατία, η δικαιοσύνη, η πολιτιστική δημιουργία, η ισότητα, η παράδοση,... ή

εθνικα - εφόσον αφορούν την επιβίωση ενός έθνους, δηλαδή η εθνική ανεξαρτησία, η ελευθερία, η αυτάρκεια, η γλώσσα... ή

οι­κουμενικα - εφόσον αφορούν όλο τον κόσμο, δηλαδή η ειρήνη, τα ανθρώπινα δι­καιώματα, το περιβάλλον...

ιστορικα, όταν θεωρούνται ιδανικά μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (π.χ. γενναίος πολεμιστής), ή

διαχρονικα, όταν επιβιώνουν σε βάθος χρόνου (π.χ. ελευ­θερία).

 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΙΔΟΥΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΖΩΗ

Ä Αρμονική σχέση με το φυσικό περιβάλλον

Ä Ομαλές, ειλικρινείς και ουσιαστικές κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις

Ä Υψηλό βιοτικό επίπεδο (πληθώρα υλικών αγαθών, κατάλληλες εργασιακές συνθή­κες, ασφάλεια, περίθαλψη, παιδεία)

Ä Πολιτική νομιμότητα, σεβασμός και διαφύλαξη των πολιτικών δικαιωμάτων, δημο­κρατικό πολίτευμα, ισότητα, ισονομία

Ä Κράτος πρόνοιας, σεβασμός των ατομικών δικαιωμάτων, έμπρακτη προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής αλληλεγγύης

Ä Πρόοδος επιστημών και διεύρυνση των πνευματικών ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων

Ä Καλλιέργεια των τεχνών και πολύμορφη πολιτιστική δημιουργία

Ä Ελεύθερος χρόνος, δημιουργική αξιοποίηση του και γνήσια ψυχαγωγία.   

ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΙΔΑΝΙΚΩΝ 

παιδεια [από τους φορείς αλλά και από τα διανοήματα και το περιεχόμενο της ε­μπνέεται ο σεβασμός των ιδανικών στους περισσότερους ανθρώπους]

νεοι [ιδεολόγοι, ιδεαλιστές, άδολοι, ανιδιοτελείς, δυναμικοί, πρωτοπόροι, ευαί­σθητοι, προοδευτικοί από τη φύση τους]

πνευματικοι ανθρωποι [η πνευματική τους ενασχόληση, η ηθική τους αρτιότητα και η κοινωνική τους ευαισθησία προσανατολίζει τα ιδανικά των απλών ανθρώπων]

πολιτικη [οι εκπρόσωποι της αγωνίζονται για την εδραίωση των σημαντικότερων κοινωνικών ιδανικών]

επιστημη [οι θεράποντες της αποσκοπούν στη βελτίωση της ζωής του ανθρώπου και καλλιεργούν όλα τα ανθρωπιστικά ιδεώδη]

οικογενεια [οι συναισθηματικοί δεσμοί που αναπτύσσονται είναι το καλύτερο υ­πόβαθρο για τη στήριξη ηθικών αξιών]

παραδοση [όσοι ζουν απλά, γνήσια και αυθεντικά υπηρετώντας τις διαχρονικές α­ξίες που έχουν παραλάβει από την παράδοση τους]

καταπιεσμενοι [η στέρηση και οι κακουχίες κάνουν τους ανθρώπους να συνειδη­τοποιούν πιο εύκολα και πιο έντονα τη σημασία των πανανθρώπινων ιδανικών].

ΠΡΟΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΠΟΧΗΣ 

Τα πρότυπα που προβάλλονται περισσότερο στη σύγχρονη εποχή εξυπηρετούν οικο­νομικά και πολιτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να έχουν χάσει την αυθεντικότητα της προέλευσης τους και την αγνότητα των κινήτρων τους, υποβιβάζοντας το ρόλο τους. Τέτοια πρότυπα-είδωλα είναι:

Ä Ο εύπορος, ο οικονομικά φτασμένος, που ουσιαστικά είναι το θύμα του καταναλω­τικού ευδαιμονισμού.

Ä Ο επαγγελματικά επιτυχημένος, αυτός που έχει ανέλθει στην κορυφή της εργασια­κής πυραμίδας, ανεξαρτήτως τιμήματος ή μέσων για την επίτευξη των σκοπών του, ο αριβίστας, ο τυπικός επαγγελματίας, ο καιροσκόπος.

Ä Ο διάσημος από την προβολή του στα ΜΜΕ, οποιαδήποτε κι αν είναι η επαγγελ­ματική του ιδιότητα (έως και καμία) ή το ήθος του.

Ä Ο τεχνοκράτης, χωρίς ανθρωπιστική παιδεία και αγωγή.

Ä Ο αδίστακτος, ο θρασύς και ο κυνικός, που εκφράζει τον αμοραλισμό και την έκ­πτωση των ηθικών αξιών.

ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΑΡΕΧΕΙ ΠΡΟΤΥΠΑ 

Ä Φορείς κοινωνικοποίησης:  οικογένεια, σχολείο,  εκκλησία,  αθλητισμός, ΜΜΕ κ.ά.

Ä Διαφήμιση

Ä Πρόσωπα ευρείας αποδοχής (πολιτικοί, επιστήμονες, καλλιτέχνες, πνευματικοί άνθρωποι)

Ä Καλλιτεχνικά και πολιτιστικά προϊόντα (θέατρο, κινηματογράφος, βιβλίο, μουσι­κή, [...] τέχνες).

ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΑ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 

Η σύγχρονη κοινωνία έχει ανάγκη από πρότυπα με γνήσια ηθικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Τα πρότυπα χρειάζεται να είναι προσαρμοσμένα στα σύγχρονα τεχνο­λογικά, επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα και ταυτόχρονα να υπηρετούν τις διαχρονικές αξίες και τα υψηλά ιδανικά.

 

Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΙΔΑΝΙΚΩΝ 

Ä Συνειδητοποίηση και νοηματοδότηση της ζωής

Ä Ισχυροποίηση της βούλησης, ενεργοποίηση και αγωνιστικότητα των ατόμων και προσπάθεια για βελτίωση της προσωπικότητας τους αλλά και του κόσμου τους

Ä Αυτογνωσία, αυτοκριτική, αυτοέλεγχος, αυτοσυγκράτηση

Ä Συναγωνισμός και άμιλλα ως προϋπόθεση κοινωνικής προόδου και πολιτιστικής ε­ξέλιξης

Ä Ηθική και πνευματική ανάταση - Εσωτερική ζωή

Ä Άνοδος του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας της ζωής

Ä Κοινωνική συνοχή και ομόνοια, κοινωνική αλληλεγγύη.